کرونا در چاپ | مقدار لازم و راه تشخیص آن در فیلمها
کرونا در چاپ هم وجود دارد. کرونا یا به عبارت دیگه کرونا تریتمنت اصطلاحی است که در چاپ بر روی سطوح پلاستیکی ، فلزی و کاغذ استفاده میشود.
این اصطلاح در چاپهایی مثل فلکسو و یا روتوگراوور استفاده زیادی دارد. چون اگر مقدار آن به اندازه کافی نباشد چاپ با مشکل مواجه میشود.
فهرست مطالب
کرونا | Corona Treatment
کرونا برای نشستن هر نوع رنگی بر روی سطح دیگر لازم است.
بطور مثال اگر کرونای سپر یک ماشین به مقدار لازم نباشد رنگ بر روی آن نمیشیند و به صورت ورقه ای از روی سپر بلند میشود.
کرونا تریتمنت عملی است که با آن کشش سطحی جنسهای چاپی پلاستیکی یا فلزی یا کاغذی بالا برده میشود تا مرکب بهتر به سطح جنس چاپی بچسبد.
بهترین زمان برای کرونا کردن سطح جنس چاپی زمان تولید آن است ولی از آنجایی که این خاصیت به مرور زمان مقدارش کم میشود ، ماشین های چایی واحدی بنام کرونا دارند و فیلمی که از زیر این قسمت عبور میکند دوباره کرونا میشود.
فیلمی که کرونای خود را از دست داده باشد و یا مقدار کرونایش کم شده باشد مرکب را به خوبی به خود جذب نمیکند و بعد از چاپ از روی سطح چاپی جدا میشود.
معنی و کاربرد «تست کرونا» در چاپ
تست کرونا (Corona Treatment Test) در صنعت چاپ و بستهبندی، مربوط به آمادهسازی سطح فیلمهای پلاستیکی (مثل PP، PE، PET و PVC) برای چسبندگی بهتر مرکب، لمینیت یا پوششهاست.
کرونا تریتمنت corona treatment با افزایش کشش سطحی مرکب باعث گسترده شدن مرکب میشود و از گلوله شدن مرکب جلوگیری میکند.
فرآیند کرونا چیست؟
در چاپ روی فیلمهای پلیمری، سطح آنها معمولاً انرژی سطحی کمی دارد (چون ذاتاً آبگریز و غیرقطبیاند).
اگر بدون آمادهسازی روی آنها چاپ شود، مرکب بهدرستی نمیچسبد و میتواند پوسته شود یا پاک شود.
برای رفع این مشکل، از دستگاه کرونا تریتمنت (Corona Treater) استفاده میشود.
این دستگاه با اعمال تخلیه الکتریکی با ولتاژ بالا در هوای اطراف فیلم، پیوندهای سطحیاش را میشکند و گروههای قطبی (–OH، –COOH و …) روی سطح ایجاد میکند.
نتیجه:
🔹 افزایش انرژی سطحی (Surface Energy)
🔹 بهبود چسبندگی مرکب یا چسب لمینیت
کرونا در چاپ Corona Treatment
برای افزایش کرونای فیلم قسمتی در ماشینهای چاپی وجود دارد که با اعمال ولتاژ بالای الکتریسیته سطح چاپی را برای چاپ آماده میکنند و مقدار کرونای فیلم را به مقدار لازم میرسانند.
مقدار کرونای لازم برای فیلم های مختلف در چاپ
بر روی فیلمهای مختلف به کشش سطحی مختلفی احتیاج داریم.
جدولی زیر حداقل مقدار کرونای لازم بر روی فیلمهای مختلف را نشان میدهد.
نوع فیلم پلاستیکی | انرژی سطحی قبل از کرونا (dyn/cm) | انرژی سطحی مناسب برای چاپ (dyn/cm) | توضیح فنی کوتاه |
---|---|---|---|
LDPE / HDPE (پلیاتیلن) | ۳۰ ± ۲ | ۳۸ – ۴۲ | بسیار غیرقطبی؛ لازم است کرونا شدید یا شعلهای انجام شود. |
OPP (اورینتد پلیپروپیلن) | ۲۹ ± ۲ | ۳۸ – ۴۰ | در لمینیت و چاپ فلکسو بسیار رایج؛ افت انرژی سطحی سریع دارد. |
CPP (کست پلیپروپیلن) | ۲۹ ± ۲ | ۴۰ – ۴۲ | نرمتر و چسبندهتر از OPP؛ مناسب برای لمینیت حرارتی. |
PET (پلیاستر) | ۴۰ ± ۲ | ۴۴ – ۴۶ | ذاتاً قطبیتر است؛ نیاز به کرونا سبکتر دارد. |
PVC (پلیوینیل کلراید) | ۳۸ ± ۲ | ۴۲ – ۴۴ | انرژی سطحی طبیعی بالاست؛ کرونا بیشتر برای بهبود یکنواختی انجام میشود. |
Nylon (PA) | ۴۲ ± ۲ | ۴۶ – ۴۸ | بالاترین انرژی سطحی در بین فیلمهای چاپی رایج؛ چسبندگی عالی. |
جدول بالا را بر اساس منابع فنی استاندارد بینالمللی و دادههای صنعتی چاپ و فیلمهای پلاستیکی جمع آوری شده است. مقادیر حد پایین و بالا از دیتاشیتها و استاندارد ASTM گرفته شد.
نکات کلیدی عملیاتی
- اگر انرژی سطحی فیلم از ۳۸ dyn/cm کمتر باشد، چسبندگی مرکب معمولاً ناقص است.
- انرژی سطحی بهمرور زمان (۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از کرونا) کاهش مییابد؛ قبل از چاپ، مجدد آزمایش شود.
- روش آزمون استاندارد: ASTM D2578 (تست با جوهر یا قلم داین).
راه تشخیص مقدار کرونای فیلم چاپی با ماژیک کرونا
برای تشخیص مقدار کرونای فیلم چاپی از ماژیک کرونا یا مرکبهای مخصوصی که برای این کار ساخته شده است استفاده میشود.
این ماژیک های کرونا شمارههای مختلفی دارند.
باید این ماژیک را بر روی فیلم مورد نظرتان بکشید اگر بر روی فیلم خوب نشست یعنی این فیلم به این مقدار که شماره ماژیک مشخص کرده کرونا دارد ولی اگر مرکب گلوله گلوله شد و بر روی فیلم چاپی قرار نگرفت یعنی این فیلم به این مقدار کرونا ندارد .
روش انجام تست کرونا در چاپخانه
- از قلمهای اندازهگیری داین (Dyne Pens) استفاده میشود.
- هر قلم دارای یک مقدار مشخص انرژی سطحی (بر حسب داین بر سانتیمتر، dyn/cm) است.
- مقدار داین معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ dyne/cm است.
- جوهر تست را روی فیلم میکشند:
- اگر جوهر روی سطح پخش شود (نه جمع شود) → انرژی سطحی فیلم ≥ عدد قلم
- اگر جوهر جمع شود یا قطره تشکیل دهد → انرژی سطحی فیلم < عدد قلم
عملیات آمادهسازی سطح برای چاپ به میزان متفاوتی از کرونا برای هر نوع فیلم نیاز دارد.
اگرچه بهتر است این آمادهسازی در کارخانه تولید فیلم انجام شود، اما میتوان دستگاه کرونا تریتمنت را پس از واحد تغذیه نصب کرد تا در صورت ضعیف شدن کرونای فیلم، با استفاده از این عملیات، از چسبندگی مناسب مرکب روی سطح آن اطمینان حاصل کنیم.
روش تست و تعیین سمت آمادهسازی شده برای انجام عملیات چاپ در تمام فیلمها مشابه است و تنها عدد ماژیک آزمایش بسته به جنس فیلم تغییر میکند.
درباره حمیدرضا پیوندی
متخصص چاپ افست و فلکسو، طراحی، پیش از چاپ و چاپ
نوشتههای بیشتر از حمیدرضا پیوندی
دیدگاهتان را بنویسید