همه چیز درباره مرکب چاپ
مرکب چاپ یک ماده مصرفی است که برای تشکیل یک تصویر چاپ شده روی یک جنس چاپی استفاده می شود.
مرکب ها می‌توانند مایع ( مرکب چاپ فلکسو و روتوگراور ) و یا خمیری و غلیظ (مرکب چاپ افست) باشند.
فهرست مطالب
مرکب چیست ؟
مرکب چاپ یک ماده مصرفی است که برای تشکیل یک تصویر چاپ شده روی یک جنس چاپی استفاده می شود.
مرکب ها می‌توانند مایع ( مرکب چاپ فلکسو و روتوگراور ) و یا خمیری و غلیظ (مرکب چاپ افست) باشند.
مرکب از سه جز اصلی تشکیل شده که در بخش بعدی آنها را توضیح خواهم داد.
مرکب ها انواع مختلفی دارند ولی مرکب های پیگمنت (pigment) رایج ترین نوع مرکب هستند زیرا پایداری رنگ ( colour-fastness ) بهتری نسبت به مرکب های دای (dye) دارند .
مرکب های دای ارزان تر ، قوی تر و رنگهای باثبات تری هستند و طیف وسیع تری از رنگ ها را ارائه می دهند و با مخلوط شدن با مواد دیگر می توانند شدت و ظاهر بهتری داشته باشند.
با این حال از آنجا که در یک مایع حل می شوند احتمال خیس کردن جنس چاپی را دارد . ( کاهش کیفیت چاپ )
بیشتر مرکب های استاندارد، مرکب های آبی یا بر پایه آب هستند که از آب به عنوان حمل کننده و از دای یا پیگمنت به عنوان رنگ خود استفاده می‌کنند.
به این معنا که چاپی را تولید می کنند که ضد آب نیست و همچنین ممکن است در صورت استفاده زیاد از آیتم چاپ شده پخش یا لکه دار شود.
مرکب ها را می توان در طیف وسیعی از فرایند های چاپ مورد استفاده قرار داد و معمولاً به طور خاص برای مطابقت با شرایط و الزامات یک فرایند خاص فرموله می شود.
مرکب ها در جنس چاپی نفوذ می کنند و سپس برای خشک شدن رها می شوند اگرچه ممکن است در فرایند خشک شدن برای سریع تر شدن از گرما یا نور استفاده و مرکب سریعتر خشک شود.
مرکب چطور ساخته میشه ؟ ( ویدیوی )
اجزای تشکیل دهنده مرکب چه موادی هستند.
مرکبهای چاپی حاوی قسمت اصلی هستند.
- حامل ( مایع حامل کننده پیگمنت یا دای )
- پیگمنت یا دای ( رنگی که رنگ مرکب را تعیین میکند )
- مواد افزودنی مانند خشک کن ( برای خشک کردن سریع مرکب ) یا مواد شکل دهنده ( برای افزایش ویسکوزیته ) ویژگی های کلیدی مرکب را تعیین می کنند از جمله چسبندگی ، روان بودن ، ماندگاری و کدریت مرکب (opacity).
رنگ دهنده در مرکب و یا Colorant چیست ؟
بخشی از مرکب که رنگ خاصی را به آن می دهد کالرنت یا رنگدهنده گفته میشود. این رنگدهنده معمولاً یک پیگمنت یا دای است. اگرچه ممکن است ترکیبی از هر دو هم استفاده شود.
تونر چیست ؟
تونر یک ماده مصرفی چاپ است . تونر پودری است که برای تشکیل تصویر چاپ شده روی جنس چاپی استفاده می شود. تونر های اولیه با مخلوط کردن پودر کربن اکسید آهن و شکر ساخته می شدند.
تونر های رنگی مدرن از مخلوط کردن آب شده ی پودر کربن و یک پلیمر ساخته می شود و معمولاً در ۴ رنگ ( فیروزه ای ، سرخابی ، زرد و مشکی ) در دسترس هستند که با افزودن پیگمنت به تونر ساخته می شوند.
تونر ها در کارتریج های تونر ذخیره می شوند و از آنها در فرآیند های چاپ خشک ( dry printing) مانند چاپ الکترواستاتیک ، چاپ لیزری و چاپ زیروگرافی استفاده میشود.
خواص الکترواستاتیک ذرات تونر به این معنی است که می توان آنها را با استفاده از الکتریسیته ساکن قبل از ترکیب شدن با جنس چاپی توسط گرما ( برای آب کردن ذرات تونر ) و فشار به صورت یک تصویر روی یک جنس چاپی تشکیل داد.
مرکب دای Dye چیست ؟
دای یک نوع رنگ دهنده است.
دای ها رنگ سایر مواد را تغییر میدهند زیرا به صورت انتخابی طول موجهای مختلف نور را جذب میکند.
رنگی که یک دای تولید می کند توسط طول موج های خاصی از نور که توسط دای منتقل یا منعکس می شوند تعیین می شود و نه آن طول موج هایی که جذب می شوند.
دای ها دو فرق اصلی با پیگمنتها دارند
- دای ها با جنس چاپی که روی آنها اعمال می شود میل ترکیبی دارد ( بین این دو جاذبه وجود دارد ) و محلول هستند ( در یک حلال حل میشوند و محلول تشکیل میدهند ).
- بیشتر دای ها به شکل مایع هستند که در آب و یا حلال دیگر حل شده اند اما به صورت خمیری هم ساخته میشوند.
آنها به طور طبیعی وجود دارند یا مواد شیمیایی آلی مصنوعی هست. اولین دای ها از حیوانات ، مواد معدنی و عمدتاً از گیاهان ساخته شده اند.
اولین رنگ مصنوعی در قرن ۱۸ و ۱۹ تولید شدند و به سرعت جایگزین دای های طبیعی شدند زیرا ارزان تر بوده و طیف گسترده ای از رنگ ها را ارائه می دادند و می توانستند برای افزودن انواع خواص به مواد استفاده شوند.
پیگمنت های مرکب چطور ساخته میشوند ؟ (ویدیو)
پیگمنت Pigment چیست ؟
پیگمنت یک نوع رنگ دهنده است.
پیگمنتها رنگ مواد را تغییر می دهند زیرا به طور انتخابی طول موجهای مختلف نور را جذب می کند. رنگی که یک پیگمنت تولید می کند با طول موج خاصی که توسط پیگمنت منعکس میشود تعیین می شوند.
پیگمنت ها با دای ها دو تقاوت مهم دارند.
- پیگمنتها میل ترکیبی با جنس چاپی که روی آن قرار می‌گیرند ندارند و نامحلول هستند(در یک حلال حل نمی شوند در عوض در حلال معلق هستند).
- آنها یک رنگ خشک هستند به صورت پودری ساخته شده و به صورت ذرات کوچک آسیاب می شوند.
سپس این پودر به وسیله یک حمل کننده به سطح چاپی منتقل میشود.
پیگمنت به دو صورت هستند.
- پیگمنت‌های طبیعی ( شامل پیگمنت های زمینی و معدنی و پیگمنت های بیولوژیکی گرفته شده از حیوانات و گیاهان )
- پیگمنت‌های مصنوعی
بیشتر پیگمنتها ارگانیک هستند زیرا رنگهای روشن و قوی تر از پیگمنت های عیر ارگانیک تولید می کند .
پیگمنت های طبیعی از چه منابعی ساخته میشوند ؟ (ویدیو)
حلال یا solvent در مرکب چه نقشی دارد ؟
حلال به هر ماده گفته می شود که بتواند ماده دیگر را حل کند و محلول تشکیل دهد نمونه از حلال های روزمره آب است.
این اصطلاح معمولاً برای اشاره به مواد آلی ( ترکیبات شیمیایی حاوی کربن ) مانند تولوئن ، استون، اتیل استات و ایزوپروپیل یا الکل استفاده می شود .
در تولید برچسب از حلال ها برای کاهش ویسکوزیته چسب ها، پوشش ها و مرکب ها استفاده می شود.
هنگامی که این مواد حل می شوند بطور یکنواخت در سراسر مواد پخش میشوند این امر اصطحکاک و چسبندگی یک ماده را کاهش میدهد.
حلال ها به مرکبهای چاپ اضافه میشوند تا جابجایی و خشک شدن مرکب را تسهیل کنند.
آنها حامل مرکب و رنگدانه را با هم حل می کند و معمولاً نقطه جوش پایینی دارند به این معنا که آنها به سرعت تبخیر میشوند و رنگدانه را روی جنس چاپی جا میگذارند.
آنها همچنین می توانند برای تمیز کردن باقیمانده چسب از دستگاه ها هم استفاده شوند .
حمل کننده یا Vehicle در مرکب چه نقشی دارد ؟
حمل کننده مرکب یکی از اجزا مرکب است که رنگ را در خود نگه می دارد و پس از خشک شدن، رنگ را به جنس چاپ شونده می چسباند. حامل رنگ یک عنصر حرکت دهنده است.
حامل در مرکب با حمل پیگمنت یا دای آنها را تا رسیدن به سطح جنس چاپی همراهی می کند. حمل کننده ها می توانند از گلیکول ، روغن ، رزین ، حلال یا ترکیبی از این مواد باشند.
نوع حامل مورد استفاده به روش چاپ مورد استفاده بستگی دارد و هر حاملی به روش متفاوت رنگ را روی سطج چاپ شونده انتقال می دهد.
برخی از حمل کننده ها تبخیر می شوند و رنگ را روی سطح چاپی باقی می گذارند ، برخی دیگر جذب جنس چاپ میشوند و برخی با اکسیژن واکنش میدهند که باعث سخت شدن و جامد شدن مرکب می شود.
تغییر رنگ یا Color Shift به چه معناست ؟
کالر شیفت به معنی تغییر در ظاهر کاغذی یا سایر مواد که با تغییر رنگ مشخص میشونداست.
تغییر رنگ می تواند در اثر عوامل محیطی مختلفی ( از جمله رطوبت ، نور خورشید ، دما یا کیفیت هوا ) یا در نتیجه طبیعی گذر زمان ایجاد شود.
انواع مرکب چاپ فلکسو
در چاپ فلکسو از سه نوع مرکب استفاده میشود.
- مرکب پایه حلال
- مرکب پایه آب
- مرکب پایه یووی
از مرکب های پایه حلال در ماشین های واید وب استفاده می شود.
از مرکب های پایه آب در چاپ کارتن استفاده میشود.
از مرکب های پایه یووی در ماشین های عرض کم برای چاپ لیبل ها استفاده میشود.
مرکب های چاپ افست به چند دسته تقسیم میشوند ؟
در چاپ افست از سه مدل مرکب استفاده میشود.
- مرکب های Sheetfed
- مرکب های Coldset
- مرکب های Heatset
مرکب های چاپ افست پایه روغنی دارند و بعد از چاپ به مرور خشک میشود و امروزه تلاش زیادی برای تولید مرکب هایی تجدیدپذیر بر پایه سویا در حال انجام است.
در ماشین های چاپ جوهر افشان از چه نوع مرکبی استفاده میشود ؟
در ماشین های چاپ جوهر افشان از دو مدل جوهر پیگمنت و جوهر دای استفاده میشود.
چرا جوهرهای پرینتر گران هستند ؟ (ویدیو)
ویسکوزیته مرکب چیست ؟
ویسکوزیته واحدی برای اندازه گیری مقاومت سیال در برابر جاری شدن است . ویسکوزیته به اندازه و شکل ذرات سیال و جاذبه بین ذرات بستگی دارد.
یک مایع با ویسکوزیته بالا چسبناکی بیشتری دارد چون ذرات آن دوست دارند در کنار هم باقی بمانند. بنابراین سخت تر جاری میشوند مثل عسل .
برعکس آن یک مایع با ویسکوزیته پایین چسبناکی کمی دارد و ذرات آن راحتر از هم جدا میشوند و به راحتی حرکت می‌کنند. مانند آب
در چاپ ویسکوزیته مرکب بسیار مهم است و این باعث جاری شدن و پخش شدن مرکب در سطح میشود.
در چاپ از ابزار خاصی بنام زان کاپ برای اندازه گیری ویسکوزیته مرکب استفاده میشود.
چسبندگی مرکب Ink Tack چیست ؟
خاصیتی از مواد که به آنها اجازه می دهد بلافاصله پس از تماس با سطح بچسبند.
تک مرکب گاهی اوقات به چسبندگی یک ماده در حالت سیال یا نیمه سیال گفته میشود.
در چاپ لیبل چسبندگی عامل مهمی در تولید چسب ها ، مرکبها ، تونر ها و پوشش های مختلفی است که برای تولید برچسب ها حساس به فشار استفاده می شود.
این مواد باید بتوانند به لایه های مجاور یا بعدی بچسبند تا اطمینان حاصل شود که ساختار برچسب و چاپ آن با هم و در جای خود روی یک جنس چاپی باقی می مانند .
در چاپ افست چسبندگی مرکب بسیار مهم است و اگر در چاپخانه دیده باشید معمولا اپراتور ها چسبندگی را با 2 انگشت تست می کنند.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام ممنون از مطالب مفیدتون، برای خشک شدن سریعتر مرکب افست در چاپ مونوپرینت چکار باید کرد؟
سلام .
برای خشک شدن مرکب افست از موارد مختلفی می‌تواند کمک کند . مثلا
کمی خشک کن در مرکب
خالی کردن پالت‌ها با ارتقاع کمتر
استفاده از پودر
استفاده از ای ار
کنترل مقدار اسیدی بودن آب الکل ماشین
استفاده از کاغذ با پوشش بهتر