طراحی جعبه دارویی: مشکلات، تکنیکها و مزایای نرمافزارهای تخصصی
طراحی جعبه دارویی یکی از حساسترین و پیچیدهترین بخشهای صنعت چاپ و بستهبندی است.
این فرآیند نیازمند دقت و دانش بالا در زمینه طراحی، چاپ و استفاده از تکنیکهای پیشرفته است. در این مقاله، به بررسی مشکلات طراحی جعبههای دارویی، مزایای استفاده از نرمافزارهای تخصصی، تکنیکهای چاپی مورد استفاده و مراحل کامل طراحی جعبههای دارویی خواهیم پرداخت.
همچنین به مشکلات چاپی رنگهای ساختگی یا اسپات و روشهای کنترل آنها خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
مشکلات طراحی با نرمافزارهای عمومی
نرمافزارهای عمومی مانند CorelDRAW و Adobe Illustrator ابزارهای قدرتمندی برای طراحی گرافیکی هستند. با این حال، برای پروژههای پیچیدهای مانند طراحی جعبههای دارویی با محدودیتهایی مواجه هستند:
عدم پشتیبانی از ساختارهای پیچیده
این نرمافزارها برای طراحی دوبعدی مناسب هستند و قابلیتهای محدودی در طراحی و شبیه سازی ساختارهای سهبعدی دارند.
عدم امکان شبیهسازی فرآیندهای چاپی
بسیاری از تکنیکهای چاپی مانند برجستهسازی، طلاکوبی و لمینیت در این نرمافزارها قابل شبیهسازی نیستند.
کنترل رنگهای دقیق
مدیریت و تطابق رنگهای ساختگی یا اسپات در این نرمافزارها با دقت بالا ممکن نیست.
مدیریت اطلاعات چاپی
اطلاعاتی مانند بارکد، تاریخ انقضا و شماره سریال به راحتی در این نرمافزارها قابل مدیریت نیستند. در دنیای تخصصی طراحی بسته بندی برای محصولات حساس مثل جعبههای دارویی که اطلاعات مهم و متغییر و بسیار حساسی دارند، نرم افزارهای تخصصی وجود دارد تا بتواند این اطلاعات کنترل و به درستی استفاده شود.
مزیتهای استفاده از نرمافزارهای تخصصی
نرمافزارهای تخصصی مانند Esko ArtiosCAD برای طراحی ساختار بسته بندی جعبه های دارویی و یا Esko Studio برای طراحی جعبههای دارویی دارای مزایای فراوانی هستند:
طراحی ساختار سهبعدی
این نرمافزارها امکان طراحی و شبیهسازی جعبهها در فضای سهبعدی را فراهم میکنند، که به طراحان کمک میکند تا تمامی جزئیات را بررسی و اصلاح کنند.
شبیهسازی فرآیندهای چاپی
این نرمافزارها قابلیت شبیهسازی تکنیکهای مختلف چاپی مانند برجستهسازی، طلاکوبی و لمینیت را دارند. بطور مثال این کار را به راحتی میتوانید در نرم افزار اسکو استودیو انجام دهید.
کنترل دقیق رنگها
مدیریت و تطابق رنگهای ساختگی یا اسپات با دقت بالا از ویژگیهای مهم این نرمافزارهاست.
مدیریت اطلاعات چاپی
این نرمافزارها امکاناتی برای مدیریت اطلاعات متغیر مانند بارکد، تاریخ انقضا و شماره سریال را دارند.
روشهای چاپ در جعبههای دارویی
1. چاپ افست (Offset Printing)
چاپ افست یکی از متداولترین روشهای چاپ برای جعبههای دارویی است. این تکنیک به دلیل دقت بالا در چاپ رنگها و جزئیات مورد استفاده قرار میگیرد.
در این روش چاپی میتوانیم از بسیاری از تکنیکهای پس از چاپ به صورت ترکیبی استفاده کنیم. تکنیکهایی مثل لمینت های مات و براق، هات فویلهای رنگی، کلدفویلهای رنگی، پوششهای براق یا مات و برجسته سازی
اکثر جعبه های دارویی در دنیا به این روش چاپ میشوند.
مزایا:
- کیفیت بالا: چاپ افست میتواند تصاویر و متون را با وضوح بالا و جزئیات دقیق چاپ کند.
- سرعت بالا: برای تیراژ بالا مناسب است و میتواند تعداد زیادی جعبه را در زمان کوتاهی چاپ کند.
- تطابق رنگها: توانایی بالایی در تطابق رنگها دارد و میتواند رنگهای CMYK و پنتون را با دقت بالا چاپ کند.
2. چاپ فلکسو (Flexography)
چاپ فلکسو روشی سریع و مقرون به صرفه برای چاپ روی انواع مختلف مواد بستهبندی است، از جمله کاغذ، فیلمهای پلاستیکی و فویل.
مزایا:
- تنوع مواد: قابلیت چاپ روی مواد مختلفی را دارد.
- سرعت بالا: برای تولیدات با حجم بالا بسیار مناسب است.
- هزینه کمتر: نسبت به چاپ افست هزینههای کمتری دارد و برای بستهبندیهای سادهتر به کار میرود.
3. چاپ دیجیتال (Digital Printing)
چاپ دیجیتال به دلیل قابلیتهای خاص خود مانند سرعت و توانایی چاپ اطلاعات متغیر، برای پروژههای تیراژ پایین و شخصیسازی شده مناسب است.
مزایا:
- انعطافپذیری بالا: امکان چاپ اطلاعات متغیر مانند بارکد، شماره سریال و تاریخ انقضا.
- سرعت: مناسب برای تیراژ پایین و چاپ فوری.
- هزینه مقرون به صرفه: برای پروژههای کوچک و نمونهگیری مناسب است.4
تکنیکهای پس از چاپ در جعبههای دارویی
تکنیکهای پیشرفته چاپ نقش حیاتی در افزایش کیفیت و جذابیت جعبههای دارویی دارند. این تکنیکها نه تنها باعث میشوند محصولات دارویی از نظر بصری جذابتر به نظر برسند، بلکه میتوانند اطلاعات ضروری را به شکلی واضحتر و دقیقتر به مصرفکنندگان منتقل کنند. در ادامه به بررسی دقیقتر این تکنیکها میپردازیم.
1 برجستهسازی (Embossing) و طلاکوبی (Foil Stamping)
این تکنیکها برای ایجاد جلوههای ویژه بصری و لمسی روی جعبههای دارویی استفاده میشوند.
مزایا:
- جلوه بصری و لمسی: برجستهسازی و طلاکوبی میتوانند جعبهها را جذابتر و لوکستر جلوه دهند.
- برندینگ: بهبود شناخت برند و ایجاد تمایز در میان رقبا.
- کیفیت بالا: ارائه کیفیت بالا و جزئیات دقیق.
2. لمینیت (Lamination)
لمینیت کردن جعبههای دارویی میتواند آنها را در برابر رطوبت، گرد و غبار و آسیبهای محیطی محافظت کند.
مزایا:
- محافظت: افزایش مقاومت جعبهها در برابر عوامل محیطی.
- جلوه بصری: ایجاد سطحی براق یا مات که میتواند به جذابیت بصری بستهبندی بیفزاید.
- دوام بیشتر: افزایش دوام و طول عمر بستهبندی.
3. لاکهای یووی (UV Coating)
لاکهای یووی بر روی سطوح چاپی اعمال میشوند تا جلوهای براق و محافظت بیشتری را فراهم کنند.
مزایا:
- محافظت: محافظت از سطح چاپی در برابر خط و خش و افزایش دوام.
- جلوه بصری: ایجاد سطحی براق و جذاب که میتواند نقاط خاصی از بستهبندی را برجسته کند.
- خشک شدن سریع: فرآیند خشک شدن سریع که باعث افزایش سرعت تولید میشود.
7. تکنیکهای امنیتی (Security Features)
در جعبههای دارویی استفاده از تکنیکهای امنیتی مانند چاپ میکروتکست، هولوگرام و بارکدهای دو بعدی (QR کدها) بسیار مهم است.
مزایا:
- جلوگیری از تقلب: افزایش امنیت بستهبندی و جلوگیری از تقلب.
- اطلاعات بیشتر: ارائه اطلاعات اضافی به مصرفکنندگان و مقامات قانونی.
- پیگیری و ردیابی: امکان ردیابی و پیگیری محصولات دارویی.
استفاده از تکنیکهای پیشرفته چاپ در طراحی جعبههای دارویی میتواند بهبود قابل توجهی در کیفیت، امنیت و جذابیت بصری بستهبندی ایجاد کند.
هر تکنیک مزایا و کاربردهای خاص خود را دارد و انتخاب تکنیک مناسب بسته به نیازها و اهداف پروژه میتواند تفاوت بزرگی در نتیجه نهایی ایجاد کند. برای دستیابی به بهترین نتایج، استفاده از نرمافزارهای تخصصی و همکاری با متخصصان چاپ و بستهبندی توصیه میشود.
مراحل طراحی جعبه دارویی : از بریف تا تحویل مشتری
1. بریف طراحی (Project Briefing)
بریف سفارش، مرحلهای است که در آن نیازها و انتظارات مشتری مشخص میشود و به طراحان انتقال داده میشود. این مرحله شامل جمعآوری اطلاعات پایه و جزئیات مورد نیاز برای طراحی است.
جزئیات بریف سفارش
اهداف پروژه: تعیین هدف اصلی طراحی جعبه، مانند محافظت از محصول، جذابیت بصری یا ارائه اطلاعات به مصرفکننده.
محصول دارویی: اطلاعات مربوط به محصول، شامل نوع، ابعاد، وزن و شرایط نگهداری.
مخاطب هدف: شناسایی گروههای مصرفکننده و نیازهای خاص آنها.
مقررات و الزامات قانونی: قوانین و مقررات مربوط به بستهبندی دارویی، مانند اطلاعات ضروری، هشدارها و شماره سریال.
بودجه و زمانبندی: تعیین بودجه پروژه و زمانبندی برای هر مرحله از طراحی تا تولید نهایی.
2. تحقیقات و تحلیل (Research and Analysis)
در این مرحله، تحقیقات لازم برای درک بهتر بازار، رقبا و نیازهای مشتری انجام میشود. تحلیل اطلاعات جمعآوری شده از بریف و تحقیق بازار به طراحان کمک میکند تا به بهترین راهحلها برسند.
فعالیتهای این مرحله:
تحلیل بازار: بررسی رقبا و تحلیل نقاط قوت و ضعف آنها.
تحلیل مشتری: درک نیازها و ترجیحات مصرفکنندگان.
بررسی مقررات: مطالعه و بررسی قوانین و مقررات مربوط به بستهبندی دارویی.
3. ایدهپردازی (Ideation)
در این مرحله، طراحان شروع به ایجاد ایدههای مختلف برای طراحی جعبه دارویی میکنند. این ایدهها میتوانند شامل طرحهای اولیه و اسکچهای دستی باشند.
فعالیتهای این مرحله:
ایجاد اسکچها: ترسیم طرحهای اولیه و اسکچهای دستی.
طوفان فکری: جلسات گروهی برای بررسی و تبادل ایدهها.
انتخاب ایدهها: انتخاب بهترین ایدهها برای توسعه بیشتر.
4. طراحی مفهومی (Conceptual Design)
در این مرحله، ایدههای انتخاب شده به طرحهای مفهومی تبدیل میشوند. این طرحها شامل جزئیات بیشتری از ساختار و طراحی گرافیکی جعبه دارویی هستند.
فعالیتهای این مرحله:
طراحی ساختاری: طراحی ساختار جعبه با استفاده از نرمافزارهای مهندسی مثل ArtiosCAD.
در این مرحله متخصص طراحی ساختار یا مهندس محصول بر اساس اطلاعات ماشین پرکن این جعبه دارویی، یک جعبه یا ساختار درست میسازد.
با استفاده از نرمافزارهای تخصصی، ساختار سهبعدی جعبه طراحی و شبیهسازی میشود.
طراحی گرافیکی: ایجاد طرحهای گرافیکی با استفاده از نرمافزارهایی مانند Adobe Illustrator.
شبیهسازی دیجیتالی: ایجاد مدلهای سهبعدی و شبیهسازی دیجیتالی جعبه.
آموزش ویدیوی نرم افزار ArtiosCAD
آرتیوسکد یکی از بهترین نرم افزارهای دنیا برای طراحی ساختار بسته بندی است. از این نرم افزار در استودیوهای طراحی و قالبسازی ها استفاده میشود.
در آرتیوس کد تعداد بسیار زیادی جعبه و کارتن از قبل طراحی شده وجود دارد که با وارد کردن ابعاد میتوانید به قالب آن دسترسی داشته باشید.
برای دیدن جزییات بیشتری از برنامه ArtiosCAD بر روی تصویر کلیک کنید.
5. نمونهسازی مجازی (Virtual Mockup)
نمونههای مجازی از جعبه دارویی ایجاد میشوند تا مشتری بتواند طرح نهایی را پیش از تولید مشاهده و بررسی کند.
این کار در نرم افزارهای تخصصی شبیه سازی چاپ و موکاپ سازی مجازی انجام میشود. این کار از هزینه زیاد برای تولید نمونه واقعی قبل تولید جلوگیری میکند و برای تصمیم گیری تیم فروش و یا مدیریت شرکت بسیار ضروری است.
ساختن نمونه مجازی باعث صرفه جویی و جلوگیری از ضایعات بعد از چاپ میشود.
فعالیتهای این مرحله:
ایجاد مدل سهبعدی: ساخت مدل سهبعدی جعبه با استفاده از نرمافزارهایی مانند Esko Studio.
شبیهسازی گرافیکی: اعمال طرحهای گرافیکی بر روی مدل سهبعدی.
ارائه مجازی: ارائه مدلهای مجازی به مشتری برای تایید نهایی.
آموزش ویدیویی پلاگین Esko Studio
بهترین پلاگین الستریتور برای طراحی بسته بندی
با کمک پلاگین استودیو میتوانید برای انواع بسته بندیهای مقوایی، کارتنی، لیبل و لفاف ها طراحی انجام بدهید و با بهترین شکل به مشتری ارایه نمایید.
برای آشنایی با جزییات آن بر روی تصویر روبرو کلیک کنید.
6. نمونهسازی فیزیکی (Physical Mockup)
پس از تایید نمونههای مجازی، نمونههای فیزیکی از جعبه دارویی تولید میشوند تا کیفیت و کارایی آنها در عمل بررسی شود. نمونههای فیزیکی جعبهها تهیه و بررسی میشوند تا از کیفیت و دقت طراحی ساختار اطمینان حاصل شود.
این مرحله پرهزینه و زمانبر است.
فعالیتهای این مرحله:
انتخاب مواد: انتخاب مواد مناسب برای ساخت جعبه.
برش و مونتاژ: برش قطعات جعبه با استفاده از ابزارهای مناسب و مونتاژ آنها.
بررسی و ارزیابی: بررسی نمونههای فیزیکی از نظر کیفیت و استحکام.
7. آزمایش و بازخورد (Testing and Feedback)
نمونههای فیزیکی مورد آزمایش قرار میگیرند و بازخوردهای لازم از مشتریان و کارشناسان جمعآوری میشود. این مرحله برای اطمینان از کارایی و کیفیت نهایی جعبه بسیار مهم است.
فعالیتهای این مرحله:
آزمایش عملکرد: بررسی کارایی جعبه در شرایط واقعی.
جمعآوری بازخورد: دریافت بازخورد از مشتریان و کارشناسان.
اعمال اصلاحات: انجام تغییرات و اصلاحات لازم بر اساس بازخوردها.
8. تولید نهایی (Final Production)
پس از تایید نمونههای فیزیکی و اعمال اصلاحات لازم، تولید انبوه جعبههای دارویی آغاز میشود. در این مرحله، تمامی فرآیندهای چاپ و مونتاژ با دقت بالا انجام میشود.
فعالیتهای این مرحله:
چاپ نهایی: چاپ طرحهای گرافیکی بر روی مواد بستهبندی با استفاده از تکنیکهای پیشرفته چاپ.
برش و مونتاژ: برش و مونتاژ جعبهها با استفاده از ماشینهای صنعتی.
کنترل کیفیت: بررسی کیفیت جعبهها در هر مرحله از تولید.
9. بستهبندی و تحویل (Packaging and Delivery)
در نهایت، جعبههای تولید شده بستهبندی شده و به مشتری تحویل داده میشوند. این مرحله شامل اطمینان از سلامت و کیفیت بستهبندی نهایی است.
فعالیتهای این مرحله:
بستهبندی نهایی: بستهبندی جعبهها برای ارسال به مشتری.
کنترل نهایی کیفیت: بررسی نهایی کیفیت جعبهها قبل از تحویل.
تحویل به مشتری: ارسال جعبههای دارویی به مشتری.
مراحل طراحی جعبههای دارویی از بریف سفارش تا خروجی نهایی یک فرآیند چند مرحلهای و پیچیده است که نیازمند دقت، دانش فنی و همکاری بین تیمهای مختلف است. با پیروی از این مراحل و استفاده از ابزارها و تکنیکهای پیشرفته، میتوان جعبههای دارویی با کیفیت بالا و مطابق با نیازهای مشتریان تولید کرد. این فرآیند نه تنها به بهبود کیفیت بستهبندی کمک میکند، بلکه به افزایش رضایت مشتری و کاهش هزینههای تولید نیز منجر میشود.
معمولا شرکتهای داروسازی قبل از تولید نهایی جعبهها، تعداد جعبه بدون چاپ با قالب نهایی را از چاپخانه میگیرند و دستگاه پرکن را تست عملی میکنند.
دستگاههای پرکن در صنعت داروسازی
دستگاههای پرکن نقش مهمی در بستهبندی داروها دارند. این دستگاهها با دقت بالا مواد دارویی را در جعبهها یا بطریها پر میکنند. انواع مختلفی از دستگاههای پرکن وجود دارند که هر یک برای نوع خاصی از مواد دارویی مناسب هستند:
دستگاههای پرکن مایع
برای پر کردن شربتها و محلولهای دارویی استفاده میشوند.
دستگاههای پرکن پودر
برای پر کردن پودرهای دارویی استفاده میشوند.
دستگاههای پرکن قرص
برای پر کردن قرصها در بطریها و جعبهها استفاده میشوند.
مشکلات چاپی رنگهای ساختگی یا اسپات و روشهای کنترل آنها
رنگهای ساختگی یا اسپات در طراحی جعبههای دارویی به دلیل نیاز به دقت بالا و تطابق رنگها اهمیت زیادی دارند. مشکلاتی که ممکن است در این زمینه ایجاد شود عبارتند از:
تطابق رنگها در چاپ نهایی
عدم تطابق رنگهای طراحی شده با رنگهای چاپی.
کیفیت پایین رنگها
کیفیت پایین رنگها در چاپ نهایی به دلیل عدم دقت در تنظیمات چاپ.
برای کنترل این مشکلات، روشهای زیر میتوانند مفید باشند:
استفاده از نرمافزارهای مدیریت رنگ
نرمافزارهایی مانند Esko Color Engine برای مدیریت و تطابق دقیق رنگها استفاده میشوند.
کالیبراسیون دستگاههای چاپ
تنظیم و کالیبراسیون دقیق دستگاههای چاپ برای تطابق رنگها.
نمونهگیری و بررسی پیش از چاپ
تهیه نمونههای چاپی پیش از تولید نهایی برای بررسی تطابق رنگها و کیفیت چاپ.
درباره حمیدرضا پیوندی
متخصص چاپ افست و فلکسو، طراحی، پیش از چاپ و چاپ
نوشتههای بیشتر از حمیدرضا پیوندی
دیدگاهتان را بنویسید