زاویه ترام ها در چاپ | زاویه رنگ ها در چاپ | مقایسه زاویه هافتن‌ها در چاپ
زاویه ترام ها در چاپ فلکسو با چاپ افست متفاوت است. اگر با مبحث ترام‌ها آشنایی داشته باشید، می‌دانید که وقتی یک فایل در لیتوگرافی ریپ می‌شود هرکدام از رنگها هنگامی‌که به شکل ترام درمی‌آیند به خود زاویه‌ای می‌گیرند.
اگر این زاویه‌ها به‌درستی تنظیم نشوند، در چاپ دچار مشکلی بنام پیچازی می‌شویم که به شکل یک سری الگوی تکراری، سطح قسمت‌های ترامه کار را می‌گیرند و سفارش چاپی را دچار مشکل می‌کند.
فهرست مطالب زاویه هافتن ها در چاپ افست و فلکسو
📐 جدول زاویه های استاندارد در چاپ افست CMYK
| رنگ | زاویه | توضیح |
|---|---|---|
| C (Cyan) | ۱۵° یا ۱۰۵° | کمترین حساسیت به مویر |
| M (Magenta) | ۷۵° | اصلی‌ترین منبع مویر |
| Y (Yellow) | ۰° یا ۹۰° | چشم انسان به مویر زرد کمتر حساسه |
| K (Black) | ۴۵° | مرجع اصلی ساختار ترام |
نکات ویژه برای زاویه رنگ ها در چاپ افست (Offset Printing)
اگر رزولوشن پلیت بالاست (مثلاً ۲۴۰۰ dpi یا بیشتر)، رعایت دقیق زاویه اهمیت بیشتری دارد.
در کارهای با رنگ پوست یا تنالیته ملایم، زاویه M (75°) را حفظ کن چون بیشترین اثر بصری را دارد.
برای چاپ ۷ رنگ (CMYKOGV)، زاویه‌های O, G, V را بین زاویه‌های اصلی توزیع کن (مثلاً ۳۰°، ۶۰°، ۱۰۵°).
زاویه رنگ ها در چاپ افست
در چاپ افست زاویه رنگها به شکل زیر قرار می‌گیرند.
سایان در زاویه ۱۵ | مژنتا در زاویه ۷۵ | مشکی در زاویه ۴۵ | زرد در زاویه ۰ یا ۹۰
📽️ زاویه ترام ها در چاپ | زاویه رنگ ها | زاویه هافتن ها در چاپ
زاویه رنگ ها در چاپ فلکسو
چون در چاپ فلکسو سیلندر مهمی بنام آنیلوکس داریم. آنیلوکس‌ها دارای حفره‌های ریزی هستند که شکل قرارگیری این حفره‌ها زاویه خاصی را تشکیل می‌دهد. آنیلوکس‌ها در چاپ فلکسو معمولاً یکی از زاویه‌های ۳۰، ۴۵ و یا ۶۰ درجه را دارند.
طبق استاندارد ۱۲۶۴۷ رنگ‌های سایان و مژنتا و مشکی حداقل باید ۳۰ درجه باهم اختلاف زاویه داشته باشند .
رنگ زرد می‌تواند با اختلاف ۱۵ درجه با آن‌ها قرار بگیرد. چون کمترین دید را دارد و در صورت پیچازی شدن دیده نمی شود.
هیچ رنگی نباید با زاویه حکاکی آنیلوکس شما هم زاویه باشد.
بنابراین در کلیشه‌سازی‌ها این زاویه‌ها را حدود ۷٫۵ درجه تغییر می‌دهند تا با زاویه های آنیلوکس هم زاویه نشوند. این ۷٫۵ درجه را می‌توانیم به اعداد زاویه‌های افستی اضافه و یا کم کنیم.
📐 جدول زاویه های استاندارد در چاپ فلکسو CMYK
| رنگ | زاویه | توضیح |
|---|---|---|
| C (Cyan) | ۷.۵° | کمترین حساسیت به مویر |
| M (Magenta) | ۶۷.۵° | اصلی‌ترین منبع مویر |
| Y (Yellow) | ۸۲.۵° | چشم انسان به مویر زرد کمتر حساسه |
| K (Black) | ۳۷.۵° | مرجع اصلی ساختار ترام |
🧠 نکات ویژه برای چاپ فلکسو (Flexographic Printing)
تفاوت ساختار ترام:
در فلکسو، به‌دلیل شکل گنبدی ترام و پدیده‌ی گسترش نقطه (Dot Gain)، مویر شدیدتر از افست است؛ بنابراین زاویه‌ها باید با شرایط مکانیکی ماشین تنظیم شوند.زاویه‌های پیشنهادی CMYK در فلکسو:
C = 7.5°
M = 67.5°
Y = 82.5° (یا ۰° در بعضی ماشین‌ها)
K = 37.5°
این اعداد معمولاً ۷.۵ درجه اختلاف با افست دارند تا الگوی تکراری در سیلندر آنیلوکس ایجاد نشود.
نکات کلیدی در فلکسو:
از زاویه‌هایی استفاده کن که با آنیلوکس (Anilox cell angle) هم‌خوانی نداشته باشند (معمولاً ۶۰°).
اگر از پلیت دیجیتال استفاده می‌کنی، در RIP یا CDI imaging حتماً Screen Set مخصوص فلکسو را انتخاب کن.
در Extended Gamut، زاویه رنگ‌های جدید (O, G, V) باید بین CMYK توزیع شوند با حداقل اختلاف ۱۵°.
نتیجه‌گیری آخر درباره زاویه ترام‌ها در چاپ فلکسو
در چاپ فلکسو زاویه رنگها به شکل زیر قرار می‌گیرند.
سایان در زاویه ۷.۵ | مژنتا در زاویه ۶۷.۵| مشکی در زاویه ۳۷.۵| زرد در زاویه ۸۲.۵
مقایسه زاویه ترام ها در چاپ افست و فلکسو
در چاپ افست این زاویه ترام ها به این صورت تنظیم می‌شوند. تیره‌ترین رنگ را (مشکی) در زاویه ۴۵ درجه قرار می‌دهیم که بیشترین دید را دارد و روشن ترین رنگ را (زرد) در زاویه ۹۰ درجه که کمترین دید را دارد قرار می‌دهیم.
در چاپ برای اینکه پدیده پیچازی در کوچک‌ترین حالت خودش قرار بگیرد، رنگ ها باید حداقل از هم ۳۰ درجه فاصله داشته باشند؛ بنابراین دو رنگ باقی مانده سایان و مژنتا را با ۳۰ درجه اختلاف با مشکی قرار می‌دهیم.
پس رنگ سایان را در زاویه ۱۵ درجه و رنگ مژنتا را در زاویه ۷۵ درجه قرار می‌گیرند.
همه این زاویه‌هایی که درباره‌شان صحبت کردیم مربوط به چاپ افست بودند ولی در چاپ فلکسو این زاویه‌ها فرق دارند.
هدف از تنظیم زاویه ترام
هدف اینه که الگوی ترام‌های رنگها (روتیشن) روی هم moire یا تداخل دیداری ایجاد نکنن.
در سیستم چهار رنگ CMYK، زاویه‌ها استاندارد و شناخته‌شده هستن؛ اما وقتی رنگ دیگری مثل رنگ‌های ساختگی یا پنتون به چاپ اضافه می‌شود، اپراتور لیتوگرافی یا کلیشه سازی برای تولید آن رنگ باید یک زاویه را انتخاب کند.
این موضوع تخصص و شناخت بالایی از چاپ نیاز دارد.
آموزش ویدیویی لیتوگرافی و مسایل مربوط به پیش از چاپ
دیدگاهتان را بنویسید