طراحی قالب برش یا دایکات

یکی از مهمترین قسمتهای طراحی یک جعبه یا کارتن، طراحی قالب برش یا دایکات آن میباشد.
دایکات چیست ؟
? What is Diecut
در دنیای چاپ و بسته بندی کلمه دای یا Die به یک تیغه تیز فلزی که به شکل یا طرح خاصی بر روی یک تخته قرار گرفته است، گفته میشود.
دایکاتینگ یا Diecutting به عمل بریدن کاغذ، کارتن، مقوا و یا هر چیزی توسط این دای یا Die گفته میشود.
از آنجایی که این لغت در فارسی زیاد استفاده شده است، به تیغهها دای و به عمل برش زدن دایکات گفته میشود.
انواع دایکات
Types of Die cut
دایکاتها را بطور کلی به دو دسته اصلی میتوانیم تقسیم کنیم.
- دایکات تخت
- دایکات روتاری
- دایکات روتاری انعطاف پذیر



کاربرد دایکات
دایکات ها برای برش هر چیز ورقه ای استفاده میشوند. بطور مثال از دایکات برای برش مقوا و کارتن استفاده می شود.
ولی استفاده از دایکات به همینجا ختم نمیشود و از دایکات برای برش زیره کفش، فوم، واشر، پازل و خیلی وسایل دیگر استفاده میشود.
فرق همه این دایکاتها در ضخامت تیغه ها، ارتفاع و تخته های آنها میباشد.
دایلاین چیست ؟
? What is Dieline
در دنیای چاپ و بسته بندی به طرحهایی که محل برش و تا و یا قسمتهای دیگر قالب برش را مشخص میکنند دایلاین میگویند.
متاسفانه در ایران دو کلمه دایکات و دایلاین با هم قاطی شده اند و بیشتر مواقع به اشتباه استفاده میشوند.
بنابراین دایلاین همان خطوطی است که ما در نرم افزارهای گرافیکی و یا تخصصی طراحی بسته بندی استفاده میکنیم تا محل برش و تا شدن مقوا را مشخص کنیم و یا محل چسب و یا پرفراژ را روی جعبه مشخص کنیم و کلمه دایکات بیشتر به عمل فیزیکی قالب برش گفته میشود.
انواع خطوط دایلاین
Types of Lines in the Dieline
دایلاین ها بیشتر به سه نوع خط تقسیم بندی میشوند.
- خطوط برش
- خطوط تا
- خطوط نقطه چین – برای مشخص کردن پرفراژ
برای اینکه خطوط با هم قاطی نشوند در استانداردهای مختلف و یا نرم افزارهای مختلف از رنگهای مختلفی برای نمایش خطوط تا یا برش استفاده میشود.
بطور مثال در نرم افزارهای شرکت اسکو از رنگ قرمز برای مشخص کردن خطوط تا و از رنگ مشکی برای مشخص کردن خطوط برش استفاده می شود.
البته همانطور که در تصویر میبینید، در بعضی از نرم افزارها از رنگهای دیگری برای نمایش انواع خطوط استفاده میشود.
بنابراین در صورت استفاده از هر رنگ بندی باید در کنار طرح با مشخص کردن این خطوط و نوعشان در یک جدول برای قالبسازی مشخص کنید که برای ساخت قالب از چه نوع تیغی باید استفاده کند.
طراحی دایکات یا خط برش
- لازمه طراحی خط برش یا دایلاین، داشتن علم طراحی ساختار بسته بندی میباشد. در ایران برای یادگیری این علم یا باید در قابسازیهای بزرگ مشغول به کار شوید و به مرور یاد بگیرید و یا این که در یکی از شرکتهای بزرگ ایرانی که واحد طراحی ساختار دارد، مشغول به کار شوید تا به مرور در صورت امکان این علم را یاد بگیرید.
برای این کار به دو چیز احتیاج دارید.
- سواد طراحی ساختار بسته بندی
- ابزاری مناسب برای طراحی
در حال حاضر بیشتر افراد حرفهای از ابزارهای تخصصی استفاده میکنند ولی هنوز تعداد زیادی از طراحان از الستریتور، کرل و یا اتوکد برای طراحی قالب یا خط برش استفاده میکنند.
استفاده از نرمافزارهای تخصصی به ما کمک میکند که سریعتر و دقیقتر و کم خطاتر این کار را انجام دهیم.
پیشنهاد من به شما استفاده از نرم افزار فوق العاده آرتیوس کد میباشد.
در حال حاضر بسیاری از قالب سازی ها و واحدهای طراحی حرفهای از آرتیوس کد برای طراحی جعبههای خود استفاده میکنند.
با کلیک بر روی لینک زیر میتوانید دورهای که به طور اختصاصی فقط توسط سایت پرینت مگ ارایه میشود را مشاهده کنید. این دوره شامل دو قسمت مقدماتی و پیشرفته است و سرس نرم افزار آرتیوس کد را نیز در اختیارتان میگذارد.
علاقمندان به طراحی ساختار بسته بندی در برنامه الستریتور میتوانند با کلیک بر روی تصویر بالا از دوره آموزشی که با همین موضوع توسط سایت آموزشی پرینت مگ آماده شده بازدید کنند.
این دوره یک آموزش استثنایی است که هیچ نمونه ایرانی و یا خارجی ندارد و نیاز شما به طراحی قالب را تا مقدار بسیار زیادی رفع میکند.
دانلود کاتالوگ خط قالبهای استاندارد ففکو برای چاپ کارتن


درباره حمیدرضا پیوندی
متخصص چاپ افست و فلکسو، طراحی، پیش از چاپ و چاپ
نوشتههای بیشتر از حمیدرضا پیوندی6 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
Good day,
My name is Eric and unlike a lot of emails you might get, I wanted to instead provide you with a word of encouragement – Congratulations
What for?
Part of my job is to check out websites and the work you’ve done with printmag.ir definitely stands out.
It’s clear you took building a website seriously and made a real investment of time and resources into making it top quality.
Thanks 🙏🙏🙏
دقیقا همینطوره.
ممنون
سلام
وقتتون بخیر
آیا قالب برش بعد از ساخت قابل اصلاح جزئی هست؟
مثلا ارتفاع درب جعبه رو ی سانت کوتاه کرد و…
سلام . بعد از ساختن تخته قالب خیر
چون تخته قالب به اندازه قبلی برش لیزری خورده و نمیشه ارتفاع رو تغییر داد.