تجهیزات لازم برای راه اندازی کلیشه سازی
تجهیزات لازم برای راه اندازی کلیشه سازی چک لیستی است که باید قبل از راه اندازی به آنها فکر کرد. چون اگر بدون آگاهی وارد کاری شوید که به وسایل و دانش خاصی احتیاج دارد حتما دچار ضرر مالی میشوید.
در این مقاله سعی می کنم تجربه چند ساله خودم را درباره وسایلی و دانشی که برای راه اندازی کلیشه سازی احتیاج دارید را توضیح دهم.
فهرست مطالب
برای راه اندازی کلیشه سازی به چه چیزهایی احتیاج است؟
برای راه اندازی کلیشه سازی به چندین مورد نیاز داریم.
- دستگاه های کلیشه سازی
- دانش کلیشه سازی و تخصص
- سرمایه نسبتا زیاد برای تهیه مواد اولیه
انواع کلیشه سازی
کلیشه سازی انواع مختلفی در صنایع مختلفی دارد. در مقاله تجربه خودم را در زمینه کلیشه سازی فوتوپلیمری خواهم گفت. این نوع از کلیشه ها در چاپ فلکسو استفاده گسترده ای دارند و یکی از پرکاربردترین انواع کلیشه میباشد.
کلیشه های دیگری نیز مثل کلیشه های پشت فلزی و کلیشه های فلزی هم وجود دارند که موضوع این مقاله نیستند و در جاهای دیگر صنعت چاپ استفاده میشوند.
انواع کلیشه های فوتوپلیمری
کلیشه سازی آنالوگ و کلیشه سازی دیجیتال
کلیشه سازی از قدیم تا به حال دچار تغییرات زیادی شده است و به مرور کیفیت آن بسیار تغییر کرده است. در یکی دو دهه گذشته کلیشه سازی آنالوگ کم کم جای خود را به کلیشه سازی دیجیتال داده است و شرکت های مختلفی در سرتاسر دنیا تجهییرات خود را به سیستم دیجیتال تغییر داده اند.
کل فرآیند کلیشه سازی دیجیتال و آنالوگ کاملا شبیه به هم میباشد و تنها فرق کار در مرحله اول یا تهیه فیلم نگاتیو از طرح مشتری میباشد.
در روش آنالوگ این فیلم نگاتیو با دستگاه ایمیج ستر تهیه میشد ولی در روش دیجیتال این کار با دستگاههای پلیت ستر انجام میشود.
همانطور که در مورد ایمیج ستر ها تولید کنندگان زیادی مثل آگفا یا هایدلبرگ وجود داشت ، امروزه تولید کنندگان زیادی هم برای دستگاههای پلیت ستر کلیشه وجود دارد. از این تولید کنندگان می توانم به شرکتهای اسکو ، کداک ، لوشر و کرون که در ایران هم وجود دارند اشاره کنم. ( در گذشته شرکتهای دوپونت و کرئو هم دستگاه تولید میکردند ).
وسایل و تجهیزات اصلی لازم برای راه اندازی کلیشه سازی
در ادامه سعی می کنم وسایلی که برای راه اندازی کلیشه سازی احتیاج دارید را لیست کنم.
- دستگاه پلیت ستر یا ایمیج ستر
- دستگاه نوردهی
- دستگاه پروسسور
- دستگاه خشک کن
- دستگاه نور آخر
پلیت ستر کلیشه یا دستگاه ایمیج ستر
برای تولید کلیشه احتیاج به یک دستگاهی داریم که بتواند یک فیلم دیجیتال به صورت نگاتیو تولید کند. این فیلم روی کلیشه قرار میگیرند و با نوردهی مناسب روی کلیشه خام منتقل میشود.
در کلیشه سازی دیجیتال از کلیشه دیجیتال استفاده میشود که لایه مشکلی رنگ کربنی روی آن قرار دارد و دستگاه پلیت ستر تصویر مورد نظر ما را روی آن حک میکند و به مرحله نوردهی ارسال میشود.
در کلیشه سازی آنالوگ تولید فیلم دیجیتال به صورت مجزا انجام میشود و بعد از تهیه آن ، روی کلیشه خام آنالوگ برای نوردهی قرار میگیرد.
دستگاه نوردهی کلیشه فلکسو
برای انتقال تصویر فیلم دیجیتال به کلیشه خام احتیاج به دستگاهی داریم که این کار را انجام دهد. این دستگاه دارای تعداد زیادی مهتابی مخصوص است که میتوانند تا توان خاصی نور یووی بدهد.
این دستگاه برای دادن نور رو ، نور زیر استفاده میشود.
این دستگاه هم در مرحله اول کلیشه استفاده می شود و هم در آخرین مرحله کلیشه سازی بعد از خشک کن باید کلیشه در کشوهای زیر این دستگاه قرار بگیرد تا 2 نور آخر را بگیرد.
البته این قسمت میتواند به صورت مجزا باشد و برای این کار از دستگاه دیگری استفاده کرد.
دستگاه پروسسور یا شستشوی کلیشه فلکسو
پروسسور دستگاهی است که وظیفه شستشو نواحی نور نخورده کلیشه را دارد. قبل از شستشو کلیشه توسط یک دستگاه دیگر پانچ میشود و با گیره های مخصوص وارد حلال میشود.
در تصویر زیر دستگاه پانچ و پروسسور را میتوانید ببینید.
سایز دستگاه پروسسور باید با سایز کلیشه مصرفی شما مطابقت داشته باشد.
دستگاه خشک کن کلیشه فلکسو
در دستگاه خشک کن، کلیشه شسته شده برای مدت حدود 2 ساعت قرار میگیرد تا حلال داخل آن خارج شود.
مقدار این زمان بسیار مهم است و بر روی کیفیت کلیشه نهایی بسیار تاثیر گذار است.
دستگاه نور آخر کلیشه فلکسو
از این دستگاه برای نور دهی آخر استفاده میشود. با این نور دهی مراحل پلیمریزاسیون به اتمام میرسد و چسبندگی کلیشه از بین می رود.
این دستگاه میتواند در زیر دستگاه نور دهی که در مرحله اول توضیح دادم قرار بگیرد.
آموزش ویدیویی لیتوگرافی و مسایل مربوط به پیش از چاپ
تجهیزات جانبی لازم برای کلیشه سازی
در این قسمت دستگاه ها و وسایلی که برای تولید احتیاج دارید رو توضیح می دهم.
- برق سه فاز
اکثر دستگاهها از برق سه فاز استفاده میکنند. - یو پی اس مناسب با توان مورد نیاز
دستگاه لیزر حتما باید به یو پی اس وصل باشد. - لوپ 100 ایکس
برای کنترل کیفیت هافتنها در کلیشه تولید شده - دنسیتومتر
برای تنظیم کرو داتگین ماشین چاپ برای ماشین کلیشه سازی - میکرومتر
برای اندازه گیری ضخامت کلیشه - تجهیزات شبکه
اتصال کامپیوترها به ربپ و واحدهای دیگر - تجهیزات تهویه هوا
حلال موجود در پروسسور بسیار بدبو میباشد. استفاده از سیستم تهویه مناسب بسیار ضروری است. - تجهیزات تسویه حلال
اگر می خواهید که هزینه حلال پایین بیاید، باید حلال استفاده شده را تسویه و مجددا به گردش کار وارد کنید. - کامپیوتر به تعداد لازم
برای واحدهای مختلف احتیاج به کامپیوترهای مناسب می باشد. - نرم افزارهای تخصصی برای آماده سازی و کنترل
هزینه تولید کلیشه بالا میباشد . بهتر است سفارشات مشتری ها قبل از تولید کنترل و رفع اشکال شوند. - نرم افزار مدیریت سفارشات
برای کنترل سفارشات و دیدن وضیعیت سفارشات در تولید به این نرم افزار احتیاج است. - کولر گازی
برای خنک نگه داشتن پلیت ستر ضروری است. - و …
چه واحدهایی باید در کلیشه سازی وجود داشته باشد؟
در این بخش واحدهایی که در یک کلیشه سازی نیاز هستند را لیست می کنم. برای این بخش ها احتیاج به نیرو انسانی متخصص داریم.
- سفارشات
- طراحی و آماده سازی
- کنترل کیفیت
- تولید کلیشه
- بسته بندی و ارسال
- حسابداری و مالی
- تدارکات و انبار
این بخش ها حداقل بخش های لازم در یک کلیشه سازی است و در ابتدای راه میتوان مسئولیت چند بخش را به نفر داد ولی به مرور زمان با افزایش سفارشات این کارها حتما باید توسط افراد مختلفی انجام شوند.
کدام پلیت ستر فلکسو بهتر است ؟
جواب این سوال بستگی به موارد زیادی دارد.
به طور کلی هر کدام از دستگاهها شرایط متفاوتی دارند ولی بطور کلی از نظر من برای انتخاب دستگاه به موارد زیر بسیار توجه کنید.
- شاید خیلی از موارد بستگی به این داشته باشد که شما در کدام کشور زندگی میکنید. پس در ایران دستگاهی بگیرید که متخصص تعمیر آن هم وجود داشته باشد. دستگاهی بگیرید که به دلیلی احتیاج به لوازم یدکی داشتید بتوانید تهیه کنید. ( در یک کلام پشتیبانی )
- دستگاه به تنهایی کافی نیست . هر دستگاهی احتیاج به یک ریپ دارد تا بتواند فایل شما را خروجی بگیرد. ریپ دستگاه از خود دستگاه بنظر من مهمتر است. اکثر دستگاهها از نظر توانایی شبیه به هم هستند ولی این ریپ آنها است که به شما توانایی انجام کارهای خاص و کنترل ورودی را میدهد. پس در انتخاب ریپ بسیار دقت کنید.
- دسترسی به کلیشه خام بسیار مهم است . بطور مثال دستگاههای کداک فقط از کلیشه ساخت کداک استفاده میکنند ولی دستگاههای دیگر از انواع کلیشه پشتیبانی می کنند. ( البته کلیشه کداک بسیار با کیفیت است ولی باید به دسترسی به آن در ایران هم فکر کرد )
- دستگاهها در سایزهای مختلفی ارایه میشوند. با توجه به نوع مشتریانی که می خواهید به آنها خدمات ارایه کنید سایز دستگاه را انتخاب کنید.
- اگر می خواهید کلیشه کارتنی ضخمیم تهیه کنید حتما به نوع دستگاه توجه کنید و زمان لیزر شدن آن را از سازنده سوال کنید.
- هر شرکتی روش تولید خودش را دارد قبل از تهیه دستگاه روش تولید شرکتها را بررسی کنید و فضای لازم آن را پیش بینی کنید. ( طراحی چیدمان دستگاهها ، گردش کار و حرکت کلیشه در سایت کلیشه سازی یک تخصص است. حتی با یک متخصص با تجربه درباره آن صحبت کنید )
پلیت ستر شرکت اسکو Esko
به پلیت سترهای شرکت اسکو سی دی ای یا CDI: Cyrel Digital Imager میگویند. شرکت اسکو یکی از بزرگترین تولید کنندگان پلیت سترهای تولید کلیشه دیجیتال میباشد. این شرکت بیشترین دستگاه نصب شده در دنیا را دارد.
شرکت اسکو در کنار دستگاههای متنوع از نرم افزارهای بسیار خوبی هم برخوردار میباشد.
این شرکت یکی از پرقدرتترین شرکت های دنیا میباشد و شرکتهای زیادی را در زیر مجموعه خود دارد و یا با آنها همکاری نزدیک دارد.
یکی از مزایای استفاده از سخت افزارهای اسکو ، در دسترس بودن نرم افزارهای این شرکت در ایران میباشد. میتوان گفت که اکثر شرکت های ایرانی در حال استفاده از نرم افزارهای فوق العاده این شرکت هستند.
در کنار نرم افزارها ، دسترسی به آموزش آنها نیز وجود دارد.
پلیت ستر شرکت کداک Kodak
شرکت کداک از روش لمینت برای بالا بردن کیفیت هافتنها در کلیشه استفاده میکند. برای همین در گردش کار به یک دستگاه لمینتور هم احتیاج دارید.
این دستگاه فیلم دیجیتال تولید شده توسط دستگاه را با کلیشه خام لمینت میکند و بعد آن میتوانید نور دهی کنید.
کیفیت هافتنها در کلیشه های کداک بسیار بالاست و استقامت بسیار بالایی دارند در این کلیشه ها شما می توانید از ترام های زیر سه درصد هم استفاده کنید. ( ترامهایی که در کلیشه های دیگر باید اصلاح و یا کنترل شوند)
پلیت ستر شرکت لوشر Lusher
شرکت لوشر از سازندگان قدیمی دستگاههای ساخت زینک و کلیشه میباشد . فرق اصلی این شرکت با بقیه شرکت ها نوع درام آن است.
شرکت لوشر از تکنولوژی درام داخلی یا Inside Drum استفاده میکند و کلیشه مثل دستگاه ایمیج ستر در داخل درام قرار میگیرد و لیزر حرکت میکند ولی بقیه دستگاهها از روش outside Drum استفاده میکنند و کلیشه به دور درام می چرخد و هد ثابت میماند.
هر کدام از این روشها مزایا و معایب خودش را دارد.
از این دستگاه چندتایی در ایران نصب شده است و در ایران نمایندگی دارد.
کلیشه kodak بهتر است یا کلیشه Esko
جواب این سوال بستگی به موارد مختلفی دارد.
کلیشه های کداک گران تر هستند و سفتی یا شور بیشتری دارند.
در دستگاههای اسکو از انواع کلیشه از برندهای مختلفی استفاده میشود. اگر در دستگاههای اسکو تنظیمات و کلیشه درستی استفاده شود این امکان وجود دارد که با کلیشه های کداک رقابت کند.
متاسفانه در ایران بسیاری از موارد کنترلی و تنظیمات به درستی انجام نمیشود و مقایسه اشتباهی انجام میشود.
هر دوی این کلیشه ها خوب هستند و میتوانند مشکلات چاپ فلکسو را در بسیار از موارد برطرف کنند.
به نظر من دستگاههای اسکو انعطاف پذیری بهتری به کلیشه ساز میدهند و یکی از بهترین نقاط قوت کلیشه سازی با دستگاههای شرکت اسکو ، ورک فلوی کامل و نرم افزارهای قدرتمند این شرکت در پیش از چاپ است.
دستگاههای کلیشه سازی دیجیتال موجود در ایران
در ایران دستگاههای دیجیتال متنوعی وجود دارد.
اولین دستگاهی که وارد ایران شد دستگاه شرکت کرئو بود که در تبریز نصب شد بعد از آن اولین دستگاه شرکت اسکو که می توانست کلیشه دیجیتال بزند توسط شرکت رایان مهر وارد ایران شد و در کیلومتر 9 جاده مخصوص نصب شد.
بعد از آن دستگاههای زیادی وارد ایران شد که اکثر آن اسکو بودند حدود سال 96 اولین دستگاه کداک در ایران نصب شد. بعد آن چند شرکت دیگر هم دستگاه هایی از شرکت کداک نصب و راه اندازی کردند.
بیشترین دستگاه از شرکت اسکو ، بعد آن کداک ، لوشر و چند شرکت چینی هم در ایران دستگاه دارند.
کلیشه سازی برای چاپ کارتن
اگر در ایران برای چاپ کارتن میخواهید کلیشه بسازید بهتر است از روش آنالوگ استفاده کنید. چون در ایران به علت گرانی کلیشه ، به صورت تکهای کلیشه ها ساخته میشوند و بر روی یک تلق چسبانده میشوند.
برای این کار باید از دستگاه ایمیج ستر استفاده کنید و از آنجایی که دیگر این دستگاه در دنیا تولید نمیشود میتوانید از پرینترهای جوهر افشان برای تولید فیلم لیتوگرافی استفاده کنید.
در حال حاضر چند کلیشه سازی در ایران برای تهیه فیلم از این روش استفاده میکنند و بسیار راضی هستند.
برای تهیه فیلم به این روش در کنار پرینتر به یک ریپ احتیاج دارید که برای تهیه و آموزش آن میتوانید با من تماس بگیرید.
برای مشاوره درباره راه اندازی کلیشه سازی می توانید با شماره 09121885052 حمیدرضا پیوندی تماس بگیرید.
لطفا اگر سوالی درباره مطالب بالا دارید در قسمت دیدگاهها بپرسید.
درباره حمیدرضا پیوندی
متخصص چاپ افست و فلکسو، طراحی، پیش از چاپ و چاپ
نوشتههای بیشتر از حمیدرضا پیوندی4 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام . سایت وزین و ارزشمند شما را مشاهده کردم . نگاه اجمالی به مطالب آن ، توجه من را به شیوه طراحی سایت ، عناوین و درستی قرار دادن مطالب کنار هم جلب نمود . سایت شما هم آگاهی بخش است و هم اطلاعاتی را آگاهانه به مخاطبین انتقال می دهد که نتیجه اش انتخاب درست و مشتری شدن افرادی است که به این سایت مراجعه می کنند . به سهم خودم صمیمانه تبریک می گویم و تشکر و قدر دانی می کنم . من کارشناسی فرایند چاپ دارم و در حوزه طراحی و چاپ فعالیت مستمر دارم ، لذا ارزش سایت شما را بیش از مراجعین دیگر می شناسم . مستدام و پیروز باشید .
سلام
خیلی ممنون
درود
مطب شما درباره کلیشه سازی بسیار مفید بود من از شما بسیار سپاسگزارم بنده خودم لیتوگراف هستم ومیخواستم در کنار کارم به کلیشه سازی هم فکرکنم مطالب شما خیلی مفید بود.
درضمن میخواستم بدانم از پلیت ستر لوشر میشود برای فتوپلیمر و پلیت افست هردو همزمان استفاده کرد؟
وهمچنین لوشر در ایران تعمیرکار دارد آیا شما اطلاع دارید
سلام .
خداروشکر که مطلب برای شما مفید بوده.
بله لوشر درایران سرویس کار هم داره .
در مورد ماشین تون که بهش کلیشه هم می خوره یا نه باید با هم صحبت کنیم .
09121885052